Het sluipt er in, psychische mishandeling. Sommige mensen herkennen het niet terwijl ze er middenin zitten. Anderen denken dat het niet bestaat. Dat je iemand enkel lichamelijk pijn kan doen of fysiek kan mishandelen. Niets is minder waar. Psychische mishandeling komt meer voor je dan je denkt. 

Psychisch Huiselijk Geweld

Het is erg schadelijk voor je zelfvertrouwen als je er het slachtoffer van bent. Je kan er erg onzeker en angstig van worden. Onderstaand vind je negen kenmerken van psychische mishandeling. Waar “hij” staat kan natuurlijk ook “zij” gelezen worden. En waar partner staat kan het ook iemand anders zijn die je regelmatig zo behandelt, zoals je baas of je (stief)vader of je (schoon)moeder. Wat zijn de negen kenmerken?

1. Gemene grapjes, voortdurende kritiek hebben of vernederingen

Er is een verschil tussen plagen en pesten. Bij plagen vind je het nog leuk en kan je er wel mee lachen, bij pesten doet het pijn. Pesten maakt dat je je rot gaat voelen over wat er gezegd wordt. De ander maakt er een gewoonte van om je psychisch pijn te doen en te vernederen om wie je bent of wat je doet. Iemand doet vaak sarcastisch, cynisch of hatelijk tegen je en is bezig om je veelvuldig te bekritiseren. Dit kan gebeuren als je met z’n twee bent of in gezelschap bij anderen, in het openbaar of op social media.

2. Je voelt je telkens schuldig

Je voelt je telkens schaamtevol of schuldig over allerlei dingen die je fout hebt gedaan volgens je partner. Je krijgt de schuld van alles wat er fout gaat in jullie huishouding, met financiën of in de relatie. Of je baas of collega geeft je overal telkens de schuld van als er iets niet goed gaat. Zelfs als je bij vrienden of familie bent voel je je nog schuldig over het feit dat je daar bent of soms al over het feit dat je bestaat, dat je ruimte inneemt, aandacht wilt of troost zoekt. Je wordt voortdurend verantwoordelijk gehouden voor alles wat fout of verkeerd gaat.

3. Weigeren te praten, de negeermodus of de zwijgbehandeling

Als jullie ergens niet over eens zijn of je geeft aan dat je iets niet fijn of leuk vindt dan krijg je de stilte behandeling. Je wordt genegeerd en er wordt niet meer tegen je gesproken. Je voelt een al afwijzing op jouw aanwezigheid en je wordt nergens meer bij betrokken of over geïnformeerd. Je wordt zogezegd doodgezwegen. Je bestaat niet meer voor de ander en hij of zij doet alsof je lucht bent. Er is sprake van algehele afwijzing van jou als persoon.

4. Je voortdurend bellen, SMSen of Appen

Als je thuis bent of bij je partner bent of op het werk dan kan het zijn dat je nauwelijks aandacht krijgt maar zodra je de deur uit bent of weg bent dan word je overstelpt door berichtjes en vragen. Je hebt het gevoel alsof je continu verantwoording af moet leggen en alsof je gecontroleerd wordt. Het bellen, appen of SMSen heeft een dwingend karakter en als je niet snel reageert is de ander boos. De ander wilt dat je voortdurend voor hem klaar staat en bereikbaar bent en gelijk antwoord geeft. Er zit een sterke controle op.

5. Het ligt aan jou!

Als je partner vaak humeurig, negatief en vervelend is dan ligt dat altijd aan jou. Jij krijgt de schuld van zijn slechte buien, humeur of narigheid. Je partner neemt zelden of nooit verantwoordelijkheid voor zijn eigen negativiteit maar schuift die voortdurend af op jou. Het ligt allemaal aan jou dat hij of zij zo is. Hij is normaliter niet zo maar omdat jij zo vervelend bent daarom doet hij zo. Je bent degene die zijn leven verpest en tot een misère maakt maar ondertussen doet hij er zelf niets aan om er ook maar iets aan te verbeteren. Dat kan natuurlijk ook niet want het ligt niet aan hem maar aan jou… toch?

6. Heftige jaloezie

Je partner is heel erg jaloers op iedereen en alles wat jou aangaat. Hij kan heel vervelend gaan doen of uit zijn dak gaan als iemand je foto leuk vindt of als je bij je familie bent i.p.v. bij hem. Hij wilt dat je 24/7 aandacht aan hem besteed of voor hem klaar staat. Voor hem ben je een bezit of een deel van zichzelf en geen eigen individu. Je dient voortdurend met hem bezig te zijn en te voldoen aan zijn wensen of behoeften. Er is sprake van exclusiviteit die jij moet bieden.

7. Ze wil controle op je uitgaven

Er is voortdurende controle op waar je geld aan uit geeft. Je moet je daarover telkens verantwoorden en bij elke uitgave. Hoe klein de uitgave ook is,  je moet eerst toestemming vragen en vertellen waar het voor is. Het voelt voor jou alsof je een kind bent wat voortdurend door een ouder wordt gecontroleerd of verantwoording moet afleggen waaraan het zijn geld uit mag geven. Er dient eerst goedkeuring te zijn voordat je iets mag uitgeven.

8. Ontrouw zijn, vertrouwen schaden

Ieder koppel heeft eigen normen en waarden als het gaat over trouw zijn aan elkaar en hoe om te gaan met anderen. Het wordt psychische mishandeling als je partner je continu met anderen bedriegt als straf voor jouw gedrag of tekortkomingen. Ook als je partner je hiermee bedreigt of intimideert als het gaat om het afdwingen van seks. Het kan zijn dat hij dreigt vertrouwelijkheden te delen met anderen om jou te dwingen, te doen wat hij wilt. Denk aan seks opnamen of andere privé zaken die je niet wilt dat iedereen die weet of kan zien.

9. Dreigen met verlating of zelfmoord

Je partner gebruikt verlating of zelfmoord als dreigement als jij niet doet wat hij wilt. Het dreigen hiermee wordt als pressiemiddel gebruikt om jou te manipuleren om de eigen zin door te drijven of als je zelf zegt er niet langer tegen te kunnen. Bijvoorbeeld als je zegt dat je zo niet meer verder wilt met de relatie. Het kan dan zijn dat je partner dreigt met zelfmoord als je een punt achter de relatie gaat zetten. Het kan ook zijn dat er andere bedreigingen geuit worden zoals de kinderen iets aan doen, jou iets aan doen of iemand anders iets aan doen als jij niet doet wat hij wilt. Dreigen met spullen kapot maken of dieren iets aan doen, valt ook onder psychische mishandeling.