Trauma raakt niet alleen je hart, maar ook je brein. Wanneer je iets ingrijpends meemaakt, schiet je stresssysteem op volle toeren. Je hersenen komen in een staat van overleving: vechten, vluchten of bevriezen. Daarbij maken ze grote hoeveelheden stresshormonen (zoals cortisol en adrenaline) aan.

Die stress heeft direct invloed op je geheugen. Normaal gesproken worden ervaringen tijdens de slaap rustig verwerkt en netjes opgeborgen in verschillende “geheugenbankjes”. Maar bij trauma lukt dat niet. De herinnering blijft onafgemaakt en wordt chaotisch opgeslagen, alsof er een doos vol losse beelden, gevoelens en geluiden in je lange-termijn geheugen wordt gedumpt.

Dat verklaart waarom traumatische herinneringen vaak zo levendig, pijnlijk en overweldigend terugkomen.

Hoe trauma en stress je geheugen beïnvloeden

1. Versnipperde herinneringen

Door de stress raakt je brein overbelast en worden herinneringen niet als één verhaal opgeslagen. Je ziet losse beelden of voelt intense emoties, maar mist de samenhang.

2. Flashbacks

Een geur, geluid of blik kan je brein triggeren. In een fractie van een seconde staat je stresssysteem weer “aan” en beleef je de gebeurtenis opnieuw, compleet met hartkloppingen, spanning en paniek.

3. Gaten in je geheugen

Je hersenen kunnen zichzelf beschermen door herinneringen af te sluiten. Dit heet dissociatieve amnesie. Stress speelt hierbij een grote rol: het brein zet simpelweg de deur dicht om je te beschermen tegen overspoeling.

4. Problemen met korte-termijn geheugen en concentratie

Als je stresssysteem constant “aan” staat, gaat bijna alle energie naar overleven. Dat kost je focus, geheugen en concentratie in het dagelijks leven.

5. Verstoord tijdsbesef

Onder invloed van stress lijkt tijd te vervagen. Het voelt alsof gebeurtenissen door elkaar lopen of alsof alles één eindeloze ervaring is.

6. Vage herinneringen

Soms worden herinneringen bewust afgevlakt: je brein kiest voor vage indrukken in plaats van scherpe details, omdat de stress te groot is om de volledige herinnering te dragen.

Stress, trauma en herstel

Trauma is dus niet alleen een emotionele wond, maar ook een stressreactie in je brein die het geheugen verstoort. Het goede nieuws: het brein is flexibel. Met traumatherapie kun je leren om deze herinneringen alsnog te verwerken. Dan krijgen ze een plek in je verleden, in plaats van telkens je heden te overspoelen.

Wil je graag hulp of meer informatie? Neem dan gerust contact met mij op.