Je voelt het wel. Dat is niet het probleem. Er gebeurt van alles vanbinnen, soms zelfs heel veel. Maar zodra je het onder woorden wilt brengen, stokt het. Je weet niet hoe je moet beginnen, je raakt verstrikt in uitleg, of je zegt uiteindelijk maar niets. Achteraf denk je dan: dit is niet wat ik bedoelde — of: ik had iets moeten zeggen.

Veel mensen die hiermee worstelen, hebben geleerd om gevoelens vooral intern te houden. Niet omdat ze niets te zeggen hebben, maar omdat ze ooit hebben ervaren dat uiten ingewikkeld was. Misschien werd er niet geluisterd. Misschien werd het verkeerd begrepen. Misschien leidde het tot ruzie, afwijzing of ongemak. Dan wordt zwijgen veiliger dan spreken.

Wel gevoeld maar nooit gedeeld

Je leert je emoties wel te voelen, maar niet te delen. Je wordt goed in inschatten wat de ander nodig heeft, maar minder vaardig in laten zien wat er in jou speelt. Dat kan eenzaam voelen, vooral in relaties. Alsof je dichtbij bent, maar toch net niet echt gezien wordt.

Therapie kan helpen om die ruimte weer voorzichtig open te maken. Niet door je te dwingen om meer te zeggen, maar door samen te onderzoeken wat jou tegenhoudt. Wat er spannend is aan uiten. En hoe je woorden kunt geven aan gevoelens op een manier die klopt voor jou. 

Overweldigd worden door je gevoelens

Soms komen gevoelens niet geleidelijk, maar in golven. Ze slaan als het ware over je heen. Je raakt overspoeld, verliest overzicht en hebt het gevoel dat je jezelf even kwijt bent. Achteraf kun je vaak prima uitleggen wat er gebeurde, maar op het moment zelf voelt het alsof alles tegelijk komt.

Mensen die dit ervaren, zijn vaak niet ‘te gevoelig’, maar juist lang gewend geweest om gevoelens in te houden. Emoties krijgen dan weinig ruimte, totdat ze zich aandienen op momenten waarop je er geen grip meer op hebt. Dan lijkt het alsof je geen middenweg kent: óf je voelt te weinig, óf het is meteen te veel.

Die overweldiging roept vaak schaamte op. Je vraagt je af waarom je niet rustiger kunt blijven, waarom anderen dit wel lijken te kunnen. Maar emoties die lang geen plek hebben gehad, melden zich zelden voorzichtig. In therapie gaat het er niet om emoties weg te nemen, maar om ze hanteerbaar te maken. Om te leren herkennen wat er gebeurt vóórdat het te veel wordt. En om stap voor stap meer vertrouwen te krijgen dat je gevoelens kunt toelaten zonder dat ze je overspoelen.